Öncelikle kısaca taytın tarihine şöyle bir göz  atalım.

Tayt ilk kez orta çağda Avrupa’da erkekler tarafından bacakları ısıtma amaçlı kullanılmaya başlandı.

Çok sonraları 1950’lerde Kadınların giysisi olarak kullanılmaya başlandı.

1980’lerde giderek trend (moda) olmaya başlandı ve bir süre sonra cazibesini kaybetti ta ki

Ünlü modacı Donna Karan 2006’da koleksiyonunda yer verene dek…

Bizdeki tayt tutkusu seksenlerde başladı ve tabii ki modanın kalbi İstanbul’dan ilk startını aldı, yavaş yavaş tüm kentlere yayıldı. Başta sanat camiası tarafından kullanılan bu giysi,  gün geçtikçe kentli kadınların da giyeceği oldu

Elbette önceleri tayt daha çok iç mekânlarda giyilirdi, lakin bu iç mekân olayı 2006’dan sonra sokaklara taşınmaya başlandı. Kadınlarımız, kızlarımız bunları dış mekân yani sokak çarşı pazar kıyafeti olarak giymeye başladı.

Öyle ki toplumumuzda tayt kültürü aldı başını gitti. Çarşı pazarda, sokakta nereye başımızı çevirsek birkaç taytlıyla göz göze gelir olduk, bu yetmemiş gibi bir de taytın geyiklenmesiyle, durum tam bir eziyet halini aldı. Hâsılı biz de geyikler de artık azaptaydık (!). Neredeyse herkes birbirini geyiklerden tanır hale geldi, belirtmeliyim bu geyik muhabbetti çok su götürür.

“Tayt dış mekân giysisi mi?” diye sorulduğunda rahatlıkla diyebiliriz ki: Hayır! Zira inancımız, peygamberimiz bu tür giysilerin ulu orta giyilmesini yasaklamakta, çünkü tesettür kurallarına aykırı bir durumdur. Birçok ayeti kerimenin yanı sıra Peygamber Efendimizin (sallallahu aleyhi ve sellem) de bu konuda birçok hadisi şerifleri mevcut.

Giyilen elbise vücut hatlarını belli etmeyecek şekilde bol olmalıdır. Kadının dar elbise giymesi dinimizce yasaklanmıştır. Vücut hatlarını belli eden dar elbiseler giyen kadınların "giyinik çıplak" ve "cehennemlik" olduğunu Peygamberimiz hadisinde haber vermektedir.

Sormamız gereken sorulardan biri de taytlar neden geyikli?  Geyik batıda daha çok bel altı, müstehcenliğin, erotikliğin sembolüdür, işte onun için taytın seksiliği (ahlaksızlığı) yetmemiş üzerine bir de bu sembollerle desen verilmiş.

Tayt ve benzeri giyecekler sinsice gardırobumuza girmiş giysilerdir, hatta diyebiliriz ki mini etekten çok daha tehlikeli, ahlakı yozlaşma yaşatmaktadır. Dikkatinizi çekerim mini eteği her kesimden kadın giyemez lakin tayt öyle değil, muhafazakâr Sami amcanın da hacı Ertuğrul dayının da kızı giyebilmektedir zira teni kapadığı için aile bu duruma göz yummaktadır ya da önemsememektedir. İşte sinsiliği tam da bu ince çizgidedir.

Yazık ki toplumumuz, azimle batılılaşmaya çalışan ama aynı anda batılılaşamayan iki kültür arasına sıkışmış kalmıştır. Yani artık itikat olarak İslam, davranış olarak batılılaşmış konumdayız,  tıpkı at başlı insan gibi…  Kısacası Araftayız, ne yardan geçebiliyoruz ne de serden.

Belki okuyunca sizi gülümsetecektir lakin değinmeden geçmek istemiyorum

Bu konuyla alakalı haber sitelerinde okuduğum “Trabzonlu Avukat amcanın taytla (don) mücadelesi!” başlıklı haber beni hem hüzünlendirdi hem de gülümsetti. Anlayacağınız trajikomik bir durum olarak algılamaktayız. Belki de çoğumuz için bir magazin malzemesi sayılabilir, üzerine “geyikler” yapılabilir.

Hani derler ya gülüyoruz ağlanacak halimize, ama mesele öyle basit değil olmamalı! Trabzonlu avukat amca en azından safını belli etmiş, karınca misali bir damla da olsa suyunu taşımıştır. Temennim odur ki hepimizin safını belli etmesi ve ahlaki yozlaşmaya hayır diyebilmemizdir.


Zeynep Belgeli