2020 yılı 13 Mart'ta Türkiye'de Covit 19 virüsü (pandemi) dönemi başladı. Bu tarihle birlikte bütün ülkemizde ve Dünyada birçok devlette eve kapanma mecburiyeti başladı. Ülkeyi yöneten hükümet yetkilileri salgın hastalık yayılmasını önlemenin çaresini insanları ev hapsine almaktan geçtiğine karar verdi.
*
Hal böyle olunca ülkede zorunlu yaşam tedarik zinciri olan üretim, sağlık, gıda ve kamu hizmeti dışındaki bütün alanlar ve sektörler işyerlerine kilit vurup bu süreci sessizce izlemek zorunda kaldı. Bunun yanında bütün öğretim kurumları ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite ler kapatıldı. Evden İnternet üzerinden online eğitime geçildi. Kahvehaneler, Anaokulları, giyim mağazaları, çay ocakları, cafe, lokantalar, dernekler, vakıflar, lokaller, yeme içme eğlence yerleri, içkili mekanlar, kantinler, inşaat sektörü, gündelik çalışan temizlikciler, çocuk ve hasta bakıcıları, berberler, şehirler arası ulaşımlar ve şehir içi ulaşımlar, spor müsabakalarındaki seyirciler, amatör spor müsabakaları, halı sahalar vs. Toplum tamamen eve kapatıldı.
Zincir marketlerde içki satışı serbest olurken, tekel büfeleri küçük işletmelerde içki satışı yasaklandı.
*
Milyonlarca insan gündelik inşaat, temizlik veya çocuk, hasta bakıcılığı işine gidemediğinden işsiz kaldı. Milyonlarca esnaf kepenk kapatıldığı için işsiz kaldı. Milyonlarca öğrenci okula gidemediği için sosyalleşemedi. *İnsanlar evlerine kapatıldı ama evlerinde tencere kaynayıp kaynamadığı kimsenin derdi olmadı.
*.
Pandemi ise tamamen bir muamma olarak hayatımızı yönetmeye devam ediyor. *Çin'de ilk çıktığında yollarda, metro istasyonlarında veya ofislerde düşüp ölen görüntüler başka ülkede görülmedi*. Ne hikmeyse Çin sadece Wuhan eyaletinde bu vakaları hapsedip önledi ve bir yıldır herkes özgürce maskesiz işinde gücünde hayatlarına devam ediyor. Geçen yıl Çin ekonomisi yüzde 18 büyüme kaydetti. *1,5 Milyar nufuslu Çin pandemiyi aşısız yendi emi. Üstelik aşı üretip dünya ya satmaya devam ediyor*.
Bu salgın ilk çıktığı günden bu güne kimisi 5G baz istasyonları için, kimisi uçaktan tohumlama, kimisi cep telefonları ile kimiside insandan insana geçmeyle birçok bulaşı yolu tezleri ortaya atılıp tartışıldı. Kim doğru söylüyor kim yalancı bunlar sanırım tarihsel süreçte ortaya çıkacak.
Ama şu bir gerçekki *tamamı aşı olan turistik küçük bir ülke Şeyseller de aşıdan sonra bile vaka patlaması yaşanmış olmasıdır*.
Yani bu pandemi konusunda adı bilim adamları olanda, politikacılarda, ilaç firmaları yetkilileri de vs. Kimse gerçek doğru bilgiye sahip değil. Öyle olsaydı bu virüs konusundaki uygulamalar ülkeden ülkeye değişmezdi.
*
Konumuza dönecek olursak ülke olarak insanları eve kapatmak o toplumu yönetmenin en kolay yoludur. Herkes evde oturken aile içi tartışmadan başka birşey olmayacağına göre kamu yöneticilerine fazla bir iş düşmez.
Eve kapanan insanlar, çocuklar, öğrenciler, işsizler, sanatcılar, Sporcular, bütün toplumun temel ihtiyaçları olan sosyal, sportif ve beşeri etkinlikler için *Yerel yöneticiler ne gibi insiyatif aldılar*. Hangi faaliyetleri yaptılar. Pandemi sürecinde Türkiye'de Bin den fazla belediyemiz var, hangi pandemi projesi geliştirildi.
*
Türkiye de belediyelerin yıldızı *İstanbul, Ankara, İzmir büyük şehir belediyeleri ne gibi proje üretip halkın moral motivasyonunu yükseltebildiler. İstanbul un herbiri Anadolu illerinden büyük olan İlçe belediyelerinden hangisinin yıldızı parlayabildi*. Bu kurumların yöneticileri akıllarını tatilemi gönderdi. Bir şey yapmak için illa birileri yapmış olması ve sizlerin de kopya çekmesimi gerekiyor.
Şöyle dediğinizi duyar gibiyim. Ne yapmadılar. Ne yapabilirlerdi. Önerin varmı. Evet çok önerim ve projelerim var. *Burada açıklayıp bu güne kadar yan gelip yatmış belediye başkanlarına, danışmanlarına, yöneticilerine bedava fikir ve proje anlatacak değilim*. Pandemiye uygun her sektör için onlarca uygulabilecek ve maliyeti düşük toplumsal getirisi ve moral motivasyonunu yüksek projelerimiz var. Bunları özel olarak isteyen üst yönetici olursa kendilerine seve seve iletiriz.
*Şahsen Kartal gibi Türkiye ölçeğinde bakıldığında küçüğün üstü 500 bin nüfuslu bir belediye için bile 42 proje hazırlamış ve içinden beş altı tanesini aday tanıtımı toplantımda açıklamıştık*.
Sadece Kartal'ı değerlendireceğim bir yazıyı ilerleyen günlerde kaleme alacağımı şimdiden bildirmekle yetineyim.
*
Toplumumuzda en zor şey düşünmektir. Düşünmekten daha zoru ise doğru ve sorgulayıcı düşünmektir. İnsanlar günümüzde birbirinden kopya çekip proje hazırlamakla meşgul. Oysa her İlçe , hatta her mahalle ve her İl , bölge nin kendine has özelliği ve insan yapısı vardır. Projelerde her bölge için özel olmalıdır. Yani her proje her yerde aynı değeri vermez.
Kısaca *Türkiye de pandemi sürecinde yerel yönetimler parti ayırmaksızın sınıfta kaldılar*. İnsanlar evde kaldı. Belediyelerde sınıfta kaldı. Hükümetler zaten dünyada sınıfta kaldı. Çin hükümeti hariç.
*
Dünya ve ülkemiz olağanüstü yıllardan ve günlerden geçiyor. Böyle zamanlarda olağanüstü işler yapanlar ülkelerine ve Dünya ya maal olurlar. Henüz olağanüstü bir yönetim becerisi ortaya koyan çıkamadı. Çıktıysada biz duyamamışız. İnşallah çıkar dilerlerimle umutla bekliyoruz.
*
Harun Özdemir
05/06/2021
